W dobie rosnących zagrożeń cybernetycznych bezpieczeństwo danych klientów stało się priorytetem dla instytucji finansowych. W odpowiedzi na te wyzwania Unia Europejska wprowadziła rozporządzenie DORA (Digital Operational Resilience Act), które nakłada na firmy i instytucje finansowe obowiązek budowania odporności cyfrowej, co obejmuje zarządzanie ryzykiem ICT, monitorowanie dostawców oraz raportowanie incydentów. DORA nie tylko wspiera ochronę danych, ale także zwiększa stabilność operacyjną, co wzmacnia zaufanie klientów i wspiera bezpieczeństwo cyfrowe sektora finansowego.
Konsekwencje braku zgodności z DORA a cyberbezpieczeństwo
Brak zgodności z DORA może prowadzić do poważnych konsekwencji. Oto kilka potencjalnych zagrożeń:
1. Zwiększone ryzyko wycieku danych – Instytucje, które nie zarządzają odpowiednio ryzykiem ICT, narażają się na utratę danych w wyniku ataków ransomware czy phishingu. Przykłady wycieków, takich jak atak na Capital One, pokazują, jak kosztowne może być odzyskiwanie danych i naprawa reputacji.
2. Utrata zaufania klientów i inwestorów – Jeśli firma nie wykazuje zgodności z DORA, klienci mogą zacząć kwestionować bezpieczeństwo swoich danych, co prowadzi do spadku ich zaufania i zmniejszenia konkurencyjności na rynku.
3. Ryzyko przerw operacyjnych – Brak regularnych testów i monitorowania dostawców może skutkować nieoczekiwanymi przerwami w usługach. Przykładem może być przerwa w działalności firmy Garmin po ataku ransomware, która wpłynęła na ich zdolność do świadczenia usług.
4. Kary finansowe – Niespełnienie wymogów DORA wiąże się także z możliwością nałożenia sankcji i kar finansowych przez organy regulacyjne, co dodatkowo obciąża budżet instytucji i zmniejsza jej płynność.
Integracja DORA z zasadami cyberbezpieczeństwa – najlepsze praktyki
Wzmacnianie cyberbezpieczeństwa za pomocą systemów SIEM
Systemy SIEM (Security Information and Event Management) są kluczowe w kontekście zgodności z DORA i rozbudowy infrastruktury cyberbezpieczeństwa instytucji finansowych. SIEM zbiera i analizuje dane z różnych źródeł, takich jak serwery, urządzenia sieciowe i aplikacje, aby identyfikować potencjalne zagrożenia w czasie rzeczywistym. Dzięki analizie tych danych SIEM pomaga wykrywać nieprawidłowości oraz szybciej reagować na incydenty.
W kontekście wymogów DORA systemy SIEM znacząco podnoszą poziom bezpieczeństwa operacyjnego, umożliwiając instytucjom finansowym prowadzenie ciągłego monitorowania infrastruktury IT. Na przykład, w przypadku wykrycia nietypowego logowania z lokalizacji zagranicznej, SIEM automatycznie generuje alert, który trafia do zespołu IT. To pozwala zespołowi szybko przeanalizować i zablokować nieautoryzowany dostęp, co minimalizuje ryzyko wycieku danych oraz innych potencjalnych zagrożeń.
Integracja testów penetracyjnych ze standardami cyberbezpieczeństwa
Testy penetracyjne to kluczowy element strategii cyberbezpieczeństwa wymaganej przez DORA, pozwalający na symulację ataków i identyfikację słabych punktów w systemach IT. Przeprowadzane przynajmniej dwa razy w roku, testy te są nie tylko sposobem na ocenę zgodności z DORA, ale również na dostosowanie się do międzynarodowych standardów bezpieczeństwa, takich jak ISO/IEC 27001 oraz NIST (National Institute of Standards and Technology) Cybersecurity Framework. Integracja testów penetracyjnych z obowiązującymi standardami umożliwia bardziej kompleksową ochronę przed cyberzagrożeniami oraz zapewnia, że instytucje finansowe spełniają wysokie standardy bezpieczeństwa danych.
Systemy zarządzania ryzykiem IT
Systemy zarządzania ryzykiem IT są nieodzownym elementem cyberbezpieczeństwa w sektorze finansowym, szczególnie w kontekście wymogów DORA, które stawiają nacisk na proaktywną ocenę ryzyka na każdym etapie działalności. Narzędzia te umożliwiają bieżące monitorowanie przepływu danych, identyfikację podejrzanych działań oraz dostosowanie poziomu ochrony w odpowiedzi na zmieniające się zagrożenia. Dzięki temu instytucje finansowe mogą efektywnie zarządzać ryzykiem i szybko wdrażać środki zaradcze, minimalizując potencjalne skutki cyberataków.
Przykładem może być bank wdrażający system zarządzania ryzykiem IT, który skutecznie monitoruje przepływ danych między wewnętrznymi i zewnętrznymi systemami oraz identyfikuje nieprawidłowości, takie jak nietypowe próby dostępu lub zmiany w infrastrukturze. Dzięki temu możliwe jest szybkie reagowanie na zagrożenia, takie jak próby nieautoryzowanego dostępu, co pozwala na dostosowanie procedur zabezpieczających do aktualnych wyzwań w obszarze cyberbezpieczeństwa.
Poniżej przedstawiamy kluczowe elementy wykorzystania systemów zarządzania ryzykiem IT, które mogą pomóc instytucjom finansowym skutecznie zarządzać zagrożeniami zgodnie z wymogami DORA:
– Utworzenie listy krytycznych systemów IT: Zidentyfikowanie i sklasyfikowanie najważniejszych systemów, które są kluczowe dla działania organizacji oraz wymagają szczególnej ochrony.
– Ocena podatności na zagrożenia i opracowanie planu zabezpieczeń: Analiza podatności systemów na potencjalne zagrożenia oraz opracowanie środków zaradczych, takich jak dodatkowe warstwy zabezpieczeń czy szyfrowanie danych.
– Dokumentowanie wyników i raportowanie ich do organów nadzorczych: Regularne sporządzanie raportów z wyników monitorowania i ocen ryzyka oraz przekazywanie ich do odpowiednich organów, co jest kluczowe dla zgodności z DORA i transparentności operacyjnej.
Systemy automatycznego raportowania i powiadamiania o incydentach
Systemy automatycznego raportowania i powiadamiania o incydentach odgrywają kluczową rolę w strategii cyberbezpieczeństwa wymaganej przez DORA, zapewniając szybki przepływ informacji oraz umożliwiając instytucjom finansowym reagowanie na zagrożenia w czasie rzeczywistym. Zgodnie z przepisami, incydenty muszą być zgłaszane w ciągu 72 godzin, co wymaga precyzyjnych systemów automatycznego generowania raportów.
Działanie systemu polega na tym, że przy wykryciu nietypowej aktywności – np. nagłych zmian w danych lub próbach dostępu spoza autoryzowanych lokalizacji – system natychmiast rejestruje incydent, identyfikując jego źródło, czas oraz potencjalne ryzyko dla infrastruktury IT. W ten sposób informacje są automatycznie przekazywane do odpowiednich działów i organów nadzoru, umożliwiając podjęcie natychmiastowych działań zapobiegawczych.
Zapory ogniowe (firewalls) i szyfrowanie danych
Zapory ogniowe (firewalle) i szyfrowanie danych stanowią podstawowe narzędzia w ramach DORA do zapewnienia cyberbezpieczeństwa w instytucjach finansowych. Firewalle działają jako pierwsza linia obrony, blokując nieautoryzowany dostęp do systemów i filtrując ruch sieciowy w celu zapobiegania potencjalnym naruszeniom bezpieczeństwa. DORA zaleca stosowanie wielopoziomowych zapór ogniowych, co wzmacnia ochronę na różnych warstwach sieci, minimalizując ryzyko naruszeń danych i ataków z zewnątrz.
Szyfrowanie natomiast zabezpiecza dane przed nieautoryzowanym odczytem i manipulacją. Instytucje finansowe, zgodne z regulacjami DORA, wdrażają kompleksowe zasady szyfrowania zarówno danych przechowywanych, jak i przesyłanych, co zapewnia poufność i integralność informacji klientów.
Case study – dlaczego integracja DORA i zasad cyberbezpieczeństwa jest tak kluczowa?
Z danych wynika, że liczba ataków ransomware w sektorze finansowym wzrosła o 30% w 2023 roku (Sophos News). Wymogi DORA pomagają instytucjom lepiej przygotować się na takie sytuacje i zwiększyć ich odporność na podobne zagrożenia.
W 2020 roku firma Garmin padła ofiarą złośliwego oprogramowania ransomware o nazwie WastedLocker, które zostało przypisane grupie cyberprzestępczej Evil Corp. Atak spowodował przerwę w dostępie do wielu kluczowych usług, w tym Garmin Connect, używanego przez miliony użytkowników do monitorowania aktywności fizycznej, oraz systemów lotniczych, które wspierają komunikację między lotnikami. Atak spowodował wielodniową przerwę w działalności firmy i konieczność wprowadzenia znacznych środków ochrony oraz odzyskiwania danych.
Kroki wdrożone przez Garmin po ataku:
1. Wprowadzenie planu reakcji na incydenty – Firma wdrożyła protokoły reakcji na incydenty, które obejmowały współpracę z zespołem ds. cyberbezpieczeństwa oraz komunikację z użytkownikami, co pomogło ograniczyć chaos i przygotować użytkowników na skutki przestoju.
2. Wdrożenie systemu SIEM (Security Information and Event Management) – Dzięki wykorzystaniu systemów SIEM, Garmin mogła zidentyfikować źródło ataku i zastosować środki zaradcze, by zapobiec kolejnym incydentom. SIEM umożliwia monitorowanie ruchu sieciowego oraz analizę wzorców, co pozwala szybciej wykryć anomalie.
3. Udoskonalenie procedur natychmiastowego raportowania – Po incydencie Garmin wprowadziła bardziej restrykcyjne procedury raportowania zagrożeń, co umożliwia szybszą reakcję i minimalizację skutków ataku. Przykład ten ilustruje, jak kluczowe są systemy do monitorowania i audytu, takie jak SIEM, w szybkiej identyfikacji i neutralizacji zagrożeń.
Neutralizacja zagrożeń cybernetycznych, zwłaszcza przy zastosowaniu zaawansowanych systemów monitorowania, takich jak SIEM, przynosi instytucjom finansowym kilka kluczowych korzyści:
1. Ograniczenie strat finansowych: Szybkie wykrycie i reakcja na zagrożenie pozwala zminimalizować koszty związane z przestojami systemów i utratą danych. Działając proaktywnie, organizacja może uniknąć konieczności zapłaty okupu czy dodatkowych opłat za odzyskanie dostępu do systemów.
2. Zwiększenie zaufania klientów i partnerów biznesowych: Skuteczna reakcja na zagrożenia wzmacnia wizerunek organizacji jako odpowiedzialnej i dbającej o bezpieczeństwo danych. Klienci chętniej powierzają swoje środki instytucji, która ma solidne zabezpieczenia i transparentne procedury ochrony.
3. Zgodność z regulacjami i redukcja ryzyka prawnego: Wdrożenie procedur zgodnych z regulacjami, takimi jak DORA, pozwala uniknąć konsekwencji prawnych oraz kar finansowych związanych z nieprzestrzeganiem przepisów.
4. Ochrona reputacji: Incydenty związane z wyciekami danych lub przestojami mogą wpłynąć negatywnie na reputację instytucji. Szybka reakcja i neutralizacja zagrożeń pomagają minimalizować skutki reputacyjne, co ma kluczowe znaczenie w sektorze finansowym.
Przypadek Garmin pokazuje, jak ważne jest posiadanie planu reagowania na incydenty i wdrożenie odpowiednich narzędzi monitorujących, aby zapewnić szybką identyfikację zagrożeń i skuteczną ochronę danych.
Podsumowanie
Integracja DORA z praktykami cyberbezpieczeństwa to klucz do budowania odporności cyfrowej instytucji finansowych. Zapewnienie zgodności z DORA umożliwia lepsze zarządzanie ryzykiem, szybszą reakcję na incydenty oraz wzrost zaufania klientów. Implementacja takich działań, jak regularne audyty, testy penetracyjne i szkolenia personelu, przyczynia się do skuteczniejszej ochrony przed cyberatakami oraz minimalizacji ryzyka.
Skontaktuj się z TTSW, aby dowiedzieć się więcej o integracji DORA z praktykami cyberbezpieczeństwa w Twojej organizacji i zwiększyć poziom ochrony danych oraz stabilności operacyjnej.